jak z bajki
  • czarny charakter
    9.05.2015
    9.05.2015
    Szanowni Państwo,
    mam problem z odmianą przez przypadki wyrażenia czarny charakter. Odmiana wyrazu charakter jest oczywista, jest to rzeczownik męski nieżywotny, ale czarny charakter to osoba. Jak powinnam napisać: „W tej bajce nie ma czarnego charakteru” czy „charaktera”?
    Pozdrawiam
    Katarzyna
  • Czerwony Kapturek
    9.05.2003
    9.05.2003
    Spotkałem się z tłumaczeniem „Czerwony Kapturek poszła”. Czy to jest taka sama hiperpoprawność jak „SLD zrezygnowała”, jak powiedział kiedyś premier Buzek, czy może rewizja starych błędów?
  • Czerwony Kapturek spotkał wilka
    28.09.2018
    28.09.2018
    Moje pytanie dotyczy prawidłowej odmiany czasowników wraz z rzeczownikami w rodzaju męskim w sytuacji gdy wiemy, iż są płci żeńskiej. (np. Czerwony Kapturek z popularnej bajki). Czy poprawnie należy pisać: Czerwony Kapturek spotkał wilka w lesie…, czy też Czerwony Kapturek spotkała wilka? Ja skłaniam się do wersji 2 – przecież wiemy, że chodzi o dziewczynkę.
    W analogicznej konstrukcji nie powiemy przecież: Dr Wąsik przepisał mi receptę w sytuacji, gdy dr Wąsik jest kobietą.
  • imiona postaci i obiektów literackich – po raz drugi
    21.03.2008
    21.03.2008
    Czy Królewna Śnieżka, Żabi Król i Czarodziejskie Źródło pisze się z dużej czy małej litery?
    Czas w baśni jest nieokreślony. Mówi się wtedy: za siódmą górą, za siódmą rzeką. Baśnie bywają różne. Występują w nich postacie fantastyczne: Żabi Król, Śpiąca Królewna, krasnoludki, wróżki, smok mający siedem głów, mówiące ludzkim głosem jaskółki, wróble i słowiki. Są też czarodziejskie przedmioty, np. Czarodziejskie Źródło. Każda baśń uczy, jak ludzie powinni postępować w życiu.
  • Iska, Sitka
    19.12.2019
    19.12.2019
    Mam pytanie odnośnie imienia męskiego Iska i jego odmiany w języku polskim, która dla mnie jest mocno kłopotliwa. Czy odmiana: Iska, Iskiego, Iskowi, Iskę, Iską, Iskaju, Isko, jest poprawna, czy jednak powinno być: Iska, Iski, Isce, Iskę, Iską, Isce, Isko, co jednak brzmi jak odmiana imienia żeńskiego? Podobne imię mężczyzny Sitka użyte w jednej z bajek Disneya, zostało odmienione jak imię żeńskie, czyli Sitce, nie Sitkowi czy Sitkiemu…? Serdecznie proszę o pomoc!
  • Jeszcze o świętym mikołaju / Świętym Mikołaju
    21.11.2017
    21.11.2017
    Szanowni Państwo,
    zadałem kiedyś takie pytanie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Swiety-Mikolaj-i-swiety-mikolaj;17606.html. Zajrzałem ostatnio do odpowiedzi i stwierdziłem, że nadal nie jestem pewien, jak pisać o Świętym Mikołaju w znaczeniu fikcyjnej, czy też symbolicznej, postaci obdarowującej prezentami. Np. Piszę list do Świętego Mikołaja, Dostałem to od Świętego Mikołaja itp. Przykłady cytowane w poradzie dotyczą innych znaczeń.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • kompatybilny
    21.02.2003
    21.02.2003
    Słowo kompatybilny – czy używane jest tylko w tekstach dotyczących komputerów i informatyki, czy też można powiedzieć że „farby muszą być kompatybilne z podłożem”? Mam z tym problem, bo autor tekstu uważa, że jest wszystko w porządku i wszyscy wiedzą, o co chodzi. Pewnie tak jest, ale dla mnie to jest mieszanie pewnych zakresów słownictwa, kompatybilność jest „z innej bajki”. Czy mam rację i dlaczego, jeśli mam? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź!
    Irena
  • między dwoma słońcami
    20.02.2013
    20.02.2013
    Dzień dobry.
    Moje pytanie dotyczy odmiany czasownika w 1. i 2. osobie liczby pojedynczej trybu przypuszczającego przez rodzaj nijaki. Czy można powiedzieć np. szukałobym, poszłobyś? Nigdy się jeszcze z tą formą nie spotkałem, ale dopuszczam ją jako możliwą. Można by było takiego czasownika użyć np. w dialogu między dwoma słońcami. Kontrargumentem byłoby to, że nawet przedmioty uosobione przybierają którąś z dwóch płci, ale z drugiej strony czy to jest konieczne?
    Z góry dziękuję.
    Do widzenia.
  • mięs czy miąs?
    7.09.2005
    7.09.2005
    Witam po przerwie wakacyjnej. Moje pytanie dotyczy dopełniacza liczby mnogiej rzeczownika mięso; w szkole uczono mnie formy mięs, pojawia się ona we współczesnych książkach, odnotowują ją jako jedyną nowe słowniki języka polskiego. Ja natomiast zdecydowanie bardziej przekonany jestem do formy miąs, którą zamieszcza jeszcze Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego. Czy mogę zatem w XXI wieku pisać i mówić miąs bez narażania się na zarzut archaizacji języka?
  • oblodzić
    28.12.2008
    28.12.2008
    Witam serdecznie,
    mam pytanie dotyczące odmiany słowa lodzić. Chodzi mi tu o formę trybu rozkazującego lódź: czy jest ona prawidłowa? Czy też jedyną poprawną formą jest lodź?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam
    L.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego